W kwietniu 2011 roku członkowie DTH dokonali pomiarów oraz przygotowywali dokumentację obiektu historycznego w Wałbrzychu, zwanego popularnie mauzoleum. Jest to budowla upamiętniająca Ślązaków, którzy zginęli podczas I wojny światowej. Inicjatorem jej powstania był Ludowy Związek Opieki nad Niemieckimi Grobami Wojennymi. Po dojściu do władzy faszystów, miejsce to zaczęto wiązać także z ideologia nazistowską. Obiekt został ukończony w roku 1938 a jego projektantem był Robert Tischler. Po II wojnie światowej mauzoleum zaczęło żyć własnym życiem. Było miejscem weekendowych spotkań mieszkańców Wałbrzycha- pełniło funkcję terenu rekreacyjnego. Okolica mauzoleum, las oraz piękna panorama Wałbrzycha sprzyjały niedzielnym spacerom oraz zabawom (puszczanie latawców, kto dziś to jeszcze potrafi?). Ludziom nie przeszkadzał cień faszyzmu oraz wcześniejsza funkcja obiektu. Tak oto, mauzoleum stawało się powoli coraz bardziej polskie… Niestety… Władze Wałbrzycha od końca wojny do dnia dzisiejszego nie zrobiły nic, aby w jakikolwiek sposób ochronić to miejsce. Nie mamy tu na myśli gloryfikacji nazizmu a jedynie właściwe zabezpieczenie obiektu przed dewastacją. Po upadku komunizmu w Polsce, mauzoleum także odczuło bieg lat… Obecnie obiekt niszczeje; jest notorycznie dewastowany. Z jego blasku (w sensie architektonicznym!) nie pozostało już wiele…
DTH stara się to zmienić poprzez zapewnienie opieki prawnej dla tego obiektu i wpisanie go do rejestru zabytków. Znamy wałbrzyskie realia i zdajemy sobie sprawę, że obiektu nie da się już odrestaurować. Chcemy więc zabezpieczyć go przed dalszą dewastacją. Na początek naszym celem jest wpisanie mauzoleum do rejestru zabytków. Co będzie później, pokaże czas. Wierzymy, że w przyszłości znajdzie się w Wałbrzychu gospodarz, który przywróci funkcję rekreacyjną tego terenu, informując jednocześnie o tym, jakie znaczenie miało to miejsce w przeszłości… Historia jest jedna, nie można się jej wstydzić; szczególnie na Dolnym Śląsku, będącym swoistym tyglem w którym wymieszało się tak wiele narodowości…
Zapraszamy Państwa do oglądania zdjęć z wałbrzyskiego mauzoleum. Komentarze i pytania są mile widziane.